To dość dramatyczny tytuł? Nie sądzicie? Ale i tematyka poruszana przeze mnie będzie dzisiaj dość przejmująca. Każdy z nas biega  po lasach, różnego rodzaju terenach gdzie możemy być narażeni na kleszcze oraz związane z nimi choroby odkleszczowe. Nie raz zdarzyło mi się, że chodził po mnie kleszcz, ale przy dokładnych oględzinach podczas prysznica i powrocie z treningu udawało się ściągnąć jeszcze zanim się wbił w ciało. Często oprócz samego biegania chodzę wraz z moją żoną Klaudią na różnego rodzaju piesze wycieczki po górach. Staramy się wtedy unikać chodzenia w wysokich trawach, czy po nieoznaczonych ścieżkach, zawsze psikamy się też specjalnymi preparatami przeciw kleszczom. W dzisiejszym wpisie chcę Wam zwrócić uwagę na choroby jakie przenoszą kleszcze.

Ochrona przed ukąszeniem kleszcza

Jest kilka sposobów aby uchronić się przed ukąszeniem kleszcza. Przede wszystkim biegając w lesie musimy się porządnie ubrać. Bluza z długim rękawem, długie legginsy, skarpety wchodzące w legginsy oraz czapka nie pozwolą na dostanie się pajęczaka bezpośrednio na skórę. Innym sposobem są różnego rodzaju środki chemiczne, które rozpryskujemy na skórę lub ubranie. Dodatkowo musimy pamiętać o tym, aby po każdym bieganiu w parku, lesie, spacerze, siedzeniu w ogrodzie sprawdzić dokładnie swoje ciało, a szczególnie zwrócić uwagę na okolice pachwin, pach, małżowin usznych. Te miejsca cechuje szczególnie cienka skóra, która zachęca kleszcza do wbicia się w skórę.

Wiecie jak usunąć kleszcza?

Do niedawna sam nie wiedziałem bo nigdy mi się nie wbił. Poczytałem jednak, przewertowałem internet i zgłębiłem wiedzę na ten temat. Każdy z nas w domu ma pincete, którą bez problemu usuniemy kleszcza. Można to zrobić w 5 prostych krokach.

  • Złap kleszcza jak najbliżej powierzchni skóry
  • Zdecydowanie i równomiernie wyciągnij go ze skóry. Nie wykonuj ruchów skrętnych, gdyż mogą one spowodować rozerwanie kleszcza. Jeśli do tego dojdzie spróbuj złapać i wyciągnąć to co zostało czystą pincetą. Nie rozdrapuj rany za wszelką cenę, lepiej pozwól jej się zagoić.
  • Po usunięciu pajęczaka dokładnie zdezynfekuj miejsce ukąszenia oraz dłonie, najlepiej jakimś środkiem antyseptycznym lub alkoholem.
  • Pozbądź się kleszcza np. poprzez spłukanie go w toalecie. Wcześniej możesz go zmiażdżyć, ale nie rób tego gołymi palcami.
  • Obserwuj swoje ciało. Jeśli po kilku dniach lub tygodniach od usunięcia kleszcza wystąpi wysypka lub gorączka, skontaktuj się z lekarzem i poinformuj go, że zostałeś wcześniej ukąszony.

Szybkie usunięcie kleszcza może nas uchronić przed wieloma chorobami, ale nie daje gwarancji ochrony przed Kleszczowym Zapaleniem Mózgu (KZM). W przypadku boreliozy jeśli kleszcz zostanie usunięty do 24h, to możemy być w miarę spokojni że nic nam nie będzie, inaczej jest w przypadku KZM.

KZM fakty i charakterystyka choroby

Niestety nasza wiedza na temat kleszczy jest jeszcze znikoma, a zachorowalność w Europie i w Polsce wędruje cały czas w górę. Gdy chcemy coś zwalczyć najlepiej poznać naszego rywala od środka i wtedy będziemy prawie na 100% bezpieczni. KZM jest chorobą zakaźną, a wirus przenoszony jest w ślinie zarażonego kleszcza. Najczęściej na kleszcze możemy natknąć się w ich naturalnym środowisku takim jak łąki, trawy, lasy. Niestety na KZM nie ma lekarstwa, a chory jest leczony jedynie objawowo, wiele ciężkich przypadków wymaga hospitalizacji. KZM powoduje silne bóle głowy, zapalenie opon mózgowych, różnego rodzaju powikłania neurologiczne (niedowłady), zaburzenia pamięci. Jak możecie przeczytać, to nic przyjemnego, a skutki ugryzienia mogą być naprawdę poważne i groźne dla naszego życia. Wiecie gdzie w Polsce jest największe ryzyko zachorowania na KZM? W województwie mazowieckim, podlaskim i warmińsko-mazurskim. A zaraz za tymi województwami jest Dolnośląskie! Drodzy biegacze bądźcie czujni i uważajcie na siebie nawet w zimie, bo wbrew powszechnej opinii i w zimie może zaatakować nas właśnie zakażony kleszcz.

A może szczepionka? Szczepionka chroni przed KZM

Szczepionka przeciwko KZM jest bardzo skuteczna i bezpieczna. Bardzo rzadko zdarzają się jakieś powikłania związane ze szczepieniem. Do tego czy możemy się zaszczepić czy nie kwalifikuje nas lekarz, a szczepionka kosztuje od 60 do 100 złotych. Okres jesienny jest tak naprawdę najbardziej sprzyjającym terminem aby się zaszczepić, to także okres największego wysypu kleszczy na świeżym powietrzu. Samo szczepienie polega na przyswojeniu trzech dawek. Pierwsza dawka podawana jest w dowolnym terminie, druga w okresie 1 do 3 miesięcy od pierwszego szczepienia, a trzecia od 5 do 12 miesięcy od przyjęcia drugiej dawki i od tego na jaką szczepionkę się zdecydowaliśmy.

Podsumowanie

My biegacze regularnie przemierzający lasy, pola, parkach jesteśmy szczególnie narażeni na ukąszenia kleszczy. Około 30% osobników jest nosicielami chorób, które mogą powodować zapalenia opon mózgowych, czy paraliż. Szkoda aby chwilowa nieuwaga zakończyła nasze sportowe podboje. Nigdy nie ustrzeżemy się w 100% przed tymi pajęczakami, ale dzięki wyżej wymienionymi środkami ostrożności możemy w znaczący sposób obniżyć ryzyko choroby i powikłań związanych z ugryzieniem. Aby jeszcze bardziej obniżyć ryzyko KZM warto pomyśleć o szczepieniach, które są stosunkowo tanie i bardzo skuteczne. Warto tutaj wspomnieć o leśnikach, którzy od 1994 roku są poddawani obowiązkowym szczepieniom. W efekcie od 23 lat ta grupa zawodowa nie choruje właściwie na KZM. My biegacze możemy czerpać z nich przykład i zawczasu zadbać należycie o swoje zdrowie. Więcej o kleszczach i chorobach przez nie przenoszonych dowiecie się na szczepkleszcz.pl